رنگ موها تارهای مو را رنگ کرده و به آنها رنگ می‌افزایند اما ممکن است باعث آسیب به مو نیز بشوند. از جمله این آسیب ها میتوان به از دست دادن استحکام مو، کاهش ضخامت و سایر عوارض جانبی اشاره کرد.
همه ما داستان های ترسناک اطرافیان در مورد رنگ مو و تاثیرات آن مثل شکستن، خشکی، و نشانه های آسیب همه جانبه را شنیده ایم.
اما اگر رنگ مو برای شما مضر است، چرا می تواند موهای شما را این چنان خوب جلوه دهد و زیبا کند؟ در اینجا مطالبی بیان شده است که باید قبل از اقدام برای رنگ کردن موی خود، در مورد ارتباط بین رنگ مو و سلامت مو بدانید.
در مورد رنگ مو و آسیب مو چه چیزهایی باید بدانم؟
پروتئین ها ۹۵ درصد تار موی خشک را تشکیل می دهند. این پروتئین ها مانند یک پوشش قوی عمل کرده و تار موی زیرین خود را در برابر عوامل زیر محافظت میکنند:
- رطوبت
- حرارت
- اشعه UV خورشید
استفاده از رنگ مو یا سفید کننده دائمی یا نیمه دائمی یک واکنش شیمیایی ایجاد می کند که باعث از بین رفتن این پروتئین های محافظ می شود و به مواد شیمیایی اجازه می دهد تا به رشته مو نفوذ کنند. اینجاست که رنگ مو با ایجاد تغییر شیمیایی باعث عوض شدن ترکیبات تار مو میشود و نتیجه ی این کار تغییر رنگ مو است.
رنگ موی دائمی یا نیمه دائمی فرآیندی متفاوت از رنگ موی موقت یا نیمه دائمی دارد. رنگ‌های موقت روی موهای شما رنگ می‌گذارند، اما معمولاً به لایه‌های عمیق‌تر نفوذ نمیکنند (اگرچه همچنان میتوانند به موهای شما آسیب برسانند). این در مورد جایگزین‌های رنگ موی سنتی مانند کول اید، آب هویج و حتی قهوه هم صادق است.
تغییر ساختار پروتئین مو از طریق رنگ کردن دائمی و غیر دائمی می تواند عوارض جانبی زیادی ایجاد کند که عبارتند از:
- از دست دادن قدرت مو
- حالت پذیری کمتر مو در برابر گرما
- کاهش ضخامت مو
- افزایش زبری فولیکول مو
با در نظر گرفتن این موضوع، فرآیند رنگ کردن مو به طور طبیعی مو را تغییر می دهد. اثرات کوتاه مدت این قرآیند تا حدودی به شما و نوع رنگ موی استفاده شده و اثرات بلند مدت آن به جنس و ساختار موی شما بستگی دارد .
اگر موهای شما در حال حاضر نازک یا شکننده است، رنگ کردن می تواند آن را حتی ضعیف تر نیز بکند. موهای ضخیم همچنین می توانند عوارض جانبی ناشی از رنگ کردن را تجربه کنند زیرا ممکن است رنگ برای تاثیر گذاشتن روی این مو ها به مدت زمان بیشتری نیاز داشته باشد و در نتیجه آسیب بیشتری به ساختار های مو وارد کند.
مراقب چه مواد شیمیایی ای باشیم؟
در زیر برخی از مواد شیمیایی که معمولاً در فرآیند رنگ کردن مو استفاده می شوند، آورده شده است.
سفید کننده یا دکلره
سفید کردن مو رنگدانه هایی را که به طور طبیعی به موها رنگ میدهند و باعث رنگ مو ی طبیعی فرد هستند تغییر میدهد. مطالعه ای که در سال ۲۰۲۰ بر روی این مورد انجام شده است ذکر میکند که سفید کردن می تواند بر موارد زیر تاثیر بگذارد:
- استحکام مو
- رطوبت
- توانایی مو برای مقاومت در برابر گرما
میزان آسیب سفید کننده به مو بستگی به PH یا میزان اسیدیته ی مو و ساختار موی هر فرد دارد و میزان تاثیر آن بر هر فرد متفاوت است.
بلیچینگ یا دکلره معمولاً با استفاده از رنگ موی حاوی پراکسید هیدروژن انجام می شود. پراکسید هیدروژن یک عامل اکسید کننده است. این به این معنی است که این ماده به صورت فعال روی رنگ مو اثر گذاشته و آن را تغییر میدهد و همچنین در طی این فرآیند رنگ بری به مو آسیب میزند.
حنا
حنا یک رنگ موی نیمه دائمی طبیعی است. با این حال، “طبیعی” به معنای آسیب کمتر نیست.
یک مطالعه در سال 2019 نشان داد که رنگ‌های حنا میتوانند به موهای شما آسیب برسانند و در نتیجه موها زبرتر و شکننده‌تر شوند. در این مطالعه هنگامی که رنگ حنا بیش از یک ساعت باقی می ماند، آسیب آن شبیه به دکلره کردن مو بوده است.
حنا همچنین می تواند باعث درماتیت تماسی و تحریک پوست شود، به خصوص اگر به هر یک از ترکیبات یا مواد موجود در جوهر حنا حساسیت دارید توصیه میشود از این ماده استفاده نکنید.
P-Phenylenediamine
این ماده یک ترکیب شیمیایی است که در رنگ موهایی که به اکسیدان نیاز دارند و اکثرا حاوی پراکسید هیدروژن هستند یافت میشود.
در برخی افراد بروز واکنش های آلرژیک به دلیل رنگ موهای حاوی PPD مشاهده شده است.
روشن یا تیره بودن رنگ فرقی در میزان آسیب وارده ایجاد می کند؟
وقتی نوبت به روشن کردن موهایتان می‌رسد، هر چه بیشتر موهایتان را دکلره کنید، آسیب بیشتر میشود. مطالعه ای که در سال ۲۰۱۹ بر روی این مسئله و درجات سغید شدن مو انجام شده است گزارش کرده است که الیاف مو در اثر دکلره شدن طولانی‌مدت به ویژه در صورت ایجاد رنگ موی خیلی روشن بر روی موی تیره خود فرد، آسیب می‌بینند و به همین دلیل است که بسیاری از متخصصین رنگ مو، روشن کردن یک مرتبه مو را پیشنهاد نمیکنند و آن را عملی آسیب زا میدانند.
رفتن از رنگ روشن به تیره نیز الزاما تضمین کننده ی سالم ماندن مو نیست و الیاف مو همچنان پس از رنگ شدن نیاز به محافظت دارند.
چگونه می توانم موهای آسیب دیده را ترمیم کنم؟
سابقه آسیب قبلی مو در اثر حالت دادن حرارتی یا روش های رنگ کردن شدید می تواند احتمال آسیب بیشتر مو را افزایش دهد.
در اینجا چند راه وجود دارد که می توانید با استفاده از آنها به محافظت از موهای خود کمک کنید:
- از رنگ مو در ترکیب با مواد حالت دهنده و نرم کننده استفاده کنید. نرم‌کننده‌های موجود در رنگ‌های مو با منبع معتبر به کاهش درجه آسیب مو کمک میکنند. یک مثال مورد استفاده ی امروزی از این مطلب ، پروتئین های ابریشم هیدرولیز شده است که در رنگ مو ها استفاده میشود.
- استفاده از حالت دهنده های گرمایشی را محدود کنید. حالت دادن حرارتی می تواند موها را بیشتر ضعیف کند. استفاده از ابزارهای حرارتی را محدود کنید، مانند:
- سشوار
- اتوهای فر کننده
- آهن های تخت جهت صاف کردن مو
- از اسپری ها یا لوسیون های محافظ حرارتی استفاده کنید. اینها را قبل از حالت دادن با وسایل حرارتی به موهای خود بزنید.
- بین دفعات رنگ کردن موها فاصله بیندازید. دفعات کمتر مراجعه برای رنگ کردن مو می تواند به کاهش آسیب کمک کند.
- از شامپوها و نرم کننده های مرطوب کننده استفاده کنید. این محصولات به حفظ رطوبت مو پس از رنگ کردن کمک می کنند. شامپوهای بسیار معطر با مقادیر زیاد مواد شوینده و سولفات (معمولاً کف زیادی دارند) آسیب بیشتری دارند.
- شامپوهای مخصوص رنگ، نرم کننده ها و سایر محصولات مراقبت از مو را انتخاب کنید. این محصولات به منظور کمک به محافظت از موهای رنگ شده تولید شده اند.
- در نظر داشته باشید که موهای خود را نزدیک به رنگ طبیعی آن رنگ کنید. این کار ممکن است به محدود کردن آسیب به مو ی شما کمک کند.
واکنش های آلرژیک به رنگ مو
در موارد نادر، رنگ مو می تواند باعث واکنش های آلرژیک شدید شود.
تورم لب ها و چشم ها نشانه اولیه واکنش های آلرژیک هستند. اگر بعد از استفاده از رنگ مو دچار مشکلات تنفسی شدید، سریعا به دنبال مراقبت های پزشکی اورژانسی باشید.
این امکان وجود دارد که قبل از رنگ کردن تمام مو، جهت تست اولیه فقط مقداری از مو را رنگ کرده و در صورت ایجاد نشدن واکنش های‌آلرژیک به رنگ کردن ادامه ی مو بپردازید. به خاطر داسته باشید که این روش در همه ی موارد واکنش آلرژیک به رنگ مو پیش بینی کننده ی دقیقی نیست.
آیا جایگزین های طبیعی وجود دارد؟
امروزه رنگ مو های گیاهی و طبیعی برای استفاده موجود هستند (به حنا در بالا مراجعه کنید). مسئله ی قابل ذکر این است که این مواد را نباید کاملا دوستدار مو تلقی کرد چون این رنگ ها ها نیز میتوانند موجب تاثیرات منفی در استحکام و حالت پذیری مو شوند و همچنین واکنش های آلرژیک ایجاد کنند.
محصولات دیگری که وجود دارند ، رنگ‌های “ارگانیک” یا دوستدار محیط زیست هستند. منبع معتبر سازمان غذا و دارو (FDA) بیان میکند که رنگ‌های «ارگانیک» لزوماً بدون ضرر و آسیب نیستند و ارگانیک بودن آنها نشان از سلامت صد در صد آنها نیست.
نتیجه گیری
رنگ کردن مو می تواند باعث آسیب مو شود. تمرین تکنیک های دوستدار مو مانند محدود کردن حالت دادن با استفاده از گرما و استراحت دادن و محافظت از مو با روش های گفته شده می تواند در صورت امکان به به حداقل رساندن آسیب کمک کند. رنگ کردن موهای شما به رنگ نزدیک به رنگ طبیعی خود نیز ممکن است مدت زمان قرار گرفتن در معرض رنگ مو را محدود کند و در به حداقل رساندن آسیب کمک کننده باشد.
اگر نگران سلامت موهای خود هستید، با یک آرایشگر حرفه ای در مورد رنگ کردن موی خود با نرم کننده ها یا روش های دیگر برای حفظ ظاهر و سلامت بیشتر موهای خود صحبت کنید.
