دلایل زیادی برای ریزش آزاردهنده موی ریش وجود دارد. قصد صحبت درباره ریش‌هایی با موهای تکه تکه ای را ندارم بلکه روی صحبتم با افرادی است که موی ریششان کم بوده و حالا هم شاهد کم پشت شدن آن هستند.
پس قرار است چه بگوییم؟ چرا موهای ریش می‌ریزد؟
فقط دلایل پزشکی همچون ریزش طبیعی، برخی ناهنجاری‌های هورمونی، استرس، یا فقط عادات تغذیه نامناسب علت آن است؟
در این مقاله، ما به بررسی شش دلیل احتمالی ریزش موی ریش خواهیم پرداخت، همراه با برخی درمان‌های بسیار مفید برای جلوگیری از نازک شدن موی ریش و بازگرداندن جلوه سابق آن.
دلایل اصلی ریزش ریش:
- به دلیل چرخه رشد طبیعی ریش، روزانه مقداری از موهای صورتتان می‌ریزد.
- رشد ریش توسط هورمون‌های مردانه تقویت میشود، ترشح سطوح پایین‌تر این هورمون‌ها ممکن است باعث ریزش ریش شود.
- دریافت خیلی کم ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند باعث ریزش ریش شود.
- هم موهای سر و هم موهای صورت ممکن است به دلیل استرس مزمن از بین بروند.
- مراقبت افراطی از ریش نیز می‌تواند به آن آسیب برساند.
- نوعی بیماری به نام آلوپسی آره آتا نیز وجود دارد که باعث ریزش موی ریش میشود.
6 دلیل ریزش موی ریش
1. چرخه رشد طبیعی موهای صورت
رشد موهای صورت شما از یک فاز رشد آناژن-کاتاژن-تلوژن مشابه مانند موهای سر شما پیروی می‌کند.
مراحل خلاصه وار آن به شرح زیر است:
- مرحله رشد آناژن، 2-6 سال طول می‌کشد.
- مرحله انتقال کاتاژن، 1-2 هفته طول می‌کشد.
- مرحله استراحت تلوژن، 2-4 ماه طول می‌کشد.
- و سپس همین چرخه برای فولیکول تکرار میشود.
به همین دلیل، به طور طبیعی روزانه موهای زیادی از ریش شما می‌ریزد. در واقع این موها را از دست نمی‌دهید، بلکه ریش شما فقط در مراحل رشد طبیعی خود قرار دارد.
موهای قدیمی به سادگی پس از پایان مرحله استراحت تلوژن بیرون زده می‌شوند و فولیکول‌های مو به فاز رشد آناژن باز می‌گردند و رشته‌های جدید مو را از طریق همان مسیر تولید می‌کنند.
به طور متوسط، یک ریش پر با موهای ضخیم حدود 30000 تار مو دارد. دیدن ریزش 50 تا 150 تار مو در روز طبیعی است و بخشی از ریزش طبیعی چرخه رشد مو می‌باشد.
در هر زمان معین، حدود 10 درصد از موهای های ریش شما در مرحله استراحت تلوژن قرار می‌گیرند و فقط در انتظار رها شدن هستند تا فولیکول بتواند پس از بازگشت به فاز آناژن، موهای جدید را از همان مسیر جوانه بزند.
به همین دلیل، وجود موهای عجیب و غریب ریش در برس‌شما همیشه نشانه‌ای از ریزش واقعی موی ریش نیست.
در عوض، باید به این موارد توجه زیادی داشته باشید که آیا موهای ریش نازک‌تر به نظر می‌رسند، آیا نقاط طاسی جدید قابل توجهی در ریش ظاهر شده است؟
2. کاهش تستوسترون و DHT
باید بدانید که رشد موهای صورت توسط هورمون‌های مردانه آندروژنی تحریک و تنظیم میشود.
به طور خاص، تستوسترون فولیکول‌ها را برای رشد آماده می‌کند. افزایش اندازه آنها هم تحت تأثیر هورمونی به نام DHT است که باعث رشد خطی مو میشود.
مردانی که سطوح پایین‌تری از هورمون‌های آندروژنی دارند، واقعاً نمی‌توانند ریش بگذارند، و زنانی که به‌عنوان مثال به دلیل سندرم تخمدان پلی کیستیک، سطوح بالای آندروژن‌های غیرطبیعی دارند، شاهد رشد موهای زائد در صورت خود هستند.
اگر به طور طبیعی ریش پرپشتی داشته اید، به احتمال زیاد از همان اول رشدموهایتان سطوح نسبتاً بالایی از هورمون‌های آندروژنی داشته اید.
اگر ناگهان شاهد ریزش و نازک شدن موهای صورت خود شدید، ممکن است سطح تستوسترون و DHT شما در حال کاهش باشد.
نوسانات کوچک در این هورمون‌ها باعث ریزش زیاد موی صورت نمی‌شود، و معمولاً با افزایش سن، مقداری از تستوسترون خود را به تدریج از دست می‌دهید، اما اگر سطح هورمون های شما از حد طبیعی پایین بیاید، احتمالاً موهای ریش شما ریزش قابل توجهی را تجربه می کنند.
3. کمبود ریزمغذی‌ها و رژیم غذایی تهاجمی
کمبود هر یک از ویتامین‌ها و مواد معدنی مهم (ریز مغذی‌ها) می‌تواند باعث تسریع ریزش ریش شود.
این امر به ویژه برای برخی از ویتامین‌های B که دارای بخش‌های حیاتی در تولید کراتین و کلاژن هستند، مانند بیوتین صادق است.
اما این اثر به بیوتین محدود نمی‌شود، بسیاری از ریزمغذی‌های دیگر مانند ویتامین D، روی، منیزیم، کلسیم، ویتامین A، ویتامین K2 و ویتامین E نقش مهمی در عملکرد غدد درون ریز شما و تبدیل‌های آنزیمی ایفا می‌کنند که فولیکول‌های موی ریش به آن نیاز دارند.
به همین دلیل،استفاده مکمل مولتی ویتامین با کیفیت بالا و مصرف یک رژیم غذایی پر از طیف گسترده ای از غذاهای مغذی، بدون حذف گروه‌های درشت مغذی بزرگ‌تر(چربی، کربوهیدرات، پروتئین) را اجرایی کنید.
جدای از کمبود ویتامین و مواد معدنی، رژیم غذایی بیش از حد تهاجمی نیز می‌تواند منجر به ریزش موی صورت شود.
به عبارت ساده، وقتی کالری دریافتی خود را بیش از حد کاهش می‌دهید، انرژی در دسترس بدن شما برای حفظ فرآیندهای طبیعی خود را محدود می‌کنید.
یکی از اولین مواردی که در کمبود کالری سریعاً به هم می ریزد، سیستم غدد درون ریز است، و با آن، معمولاً سطح تستوسترون و DHT کاهش می‌یابد که اگر این رژیم غذایی ادامه یابد ، باعث نازک شدن ریش میشود.
4. استرس مزمن و طولانی مدت
اگر تا به حال تحت استرس طولانی مدت شدید قرار گرفته اید، خواه استرس شغلی، مالی، عاطفی یا…، از هم اکنون مجموعه وسیعی از اثرات منفی بر سلامتی را می‌شناسید که با شما عجین شده اند.
بسیاری از این اثرات منفی را می‌توان به افزایش سطح هورمون استرس نسبت داد.
کورتیزول در پاسخ به استرس افزایش می‌یابد و زمانی که برای مدت طولانی به اندازه کافی بالا نگه داشته شود، می‌تواند ویرانی مطلق در بدن ایجاد کند.
وقتی نوبت به ریزش موهای ریش شما می‌رسد، کورتیزول نیز می‌تواند آن را تسریع کند.
در اینجا دلایلی وجود دارد که چرا این اتفاق می‌افتد…
- کورتیزول چیزی به نام تلوژن افلوویوم 3 را ترشح می‌کند که فاز رشد طبیعی فولیکول مو را مختل می‌کند و موهای بیشتری را به فاز استراحت میبرد.
- کورتیزول هورمون‌های آندروژنی را سرکوب می‌کند.
- کورتیزول باعث کاهش تنظیم گیرنده آندروژن میشود. و گیرنده‌های آندروژن دروازه‌بان‌های مهمی هستند که به TوDHT اجازه می‌دهند به سلول‌های فولیکول ریش متصل شوند تا وارد DNA شوند.
من صلاحیت ارائه هیچ توصیه ای برای کاهش استرس ندارم و می‌دانم که توصیه رایج « بهش فکر نکن» به هیچ وجه کمکی نمی‌کند، اما بدانید که در هنگام استرس میزان آنتی اکسیدان‌ها ویتامین ها در حداقل هستند. نشان داده شده مصرف ویتامین E وC به کاهش کورتیزول بالا و آسیب ناشی از آن کمک می‌کنند.
5. روتین مراقبت افراطی از ریش
گاهی اوقات میزان زیاد یک چیز خوب می‌تواند بسیار بد باشد.
در مورد مراقبت از ریش ، انجام بیش از حد آن در نهایت به موهای صورت شما آسیب می‌رساند.
به عنوان مثال، استفاده از برس ریش اغلب می‌تواند مفید باشد و حتی رشد آن را تحریک کند،اما استفاده بیش از حد آن یا بلافاصله بعد از حمام، مسیری تضمین شده برای نازک شدن ریش است.
علاوه بر این، شستن بیش از حد ریش می‌تواند پوست زیر آن را خشک و شکننده کند و به مرور زمان به موهای صورت آسیب برساند. برخی کارشناسان ادعا می‌کنند که سالم‌ترین ریش، ریش 3 روزه است، بنابراین شستن آن تنها چند بار در هفته مناسب ترین کار است.
و لطفاً از یک شامپوی مناسب برای ریش استفاده کنید، نه از شامپوی موی سر. بسیاری از ابزارهای گرم کردن ریش مانند برس‌های گرم شده ریش و سشوار کشیدن ریش نیز می‌توانند با خشک کردن بیرونی‌ترین کوتیکول رشته‌های مو و بخار کردن مقداری از آب محبوس شده در قشر موی صورت به ریش آسیب وارد کنند.
در نهایت، بسیاری از محصولات ریش مانند روغن‌های ریش و مومیایی کردن‌ها از موادی استفاده می‌کنند که به عنوان مسدودکننده‌های DHT شناخته می‌شوند. اینکه فکر کنید با این کار ریش را «تغذیه» می‌کنید باید بدانید که همزمان موهای آن را نازک نیز می کنید.
6. آلوپسی آره آتا و آلوپسی باربا( ریزش سکه ای) صورت
آلوپسی آره آتا یک اختلال خود ایمنی است که باعث میشود سلول‌های التهابی به فولیکول مو حمله کنند که منجر به ایجاد لکه‌های طاس گردمانند در قسمت‌های مختلف بدن میشود و این وضعیت برای حدود 2٪ از همه انسان ها را در مقطعی از زندگی شان اتفاق می افتد.
وقتی این اتفاق در ناحیه موهای صورت رخ می‌دهد، اغلب به آن آلوپسی آره آتا باربا یا آلوپسی باربا می‌گویند.
مانند بسیاری از بیماری‌های خودایمنی، درمان آن دشوار است و درک کامل علل آن به خوبی شناخته نشده است.
در برخی موارد، آلوپسی تا پایان عمر ادامه می‌یابد، اما در برخی دیگر، می‌تواند به صورت مقطعی ظاهرشود و از بین برود.
در بیشتر موارد، آلوپسی با تزریق کورتیکواستروئید درمان میشود. و برخی شواهد نشان می‌دهد که حذف گلوتن از رژیم غذایی می‌تواند به عادی سازی پاسخ ایمنی کمک کند.
ماینوکسیدیل – قوی‌ترین عامل رشد مو و ریش که در حال حاضر شناخته شده است – همچنین بسته به شدت پاسخ خود ایمنی به برخی افراد کمک می‌کند.
سخن پایانی
ریزش موی ریش می‌تواند بخشی از تغییر طبیعی در فاز رشد فولیکول‌های مو باشد، یا ناشی از مسائلی مانند مصرف اندک ریزمغذی‌ها، رژیم غذایی کم کالری، سرکوب آندروژن‌ها، داشتن روال افراطی مراقبت از موی ریش و آلوپسی باربا باشد.
امیدواریم مقاله ما به شما در درک علت ریزش موی ریش و چگونگی کاهش آن کمک کرده باشد.
